Πάνω από οκτώ χρόνια μετά τις διπλές εκλογές του 2012 που έβαλαν τη Χρυσή Αυγή στη Βουλή και πάνω από έναν χρόνο μετά τις εκλογές που την απομάκρυναν από το ίδιο ευαγές ίδρυμα, τα ίδια ερωτήματα παραμένουν. Όση πρόοδος κι αν έχει γίνει στη μελέτη αυτού του φαινόμενου, η ιστορική διαδρομή της Χρυσής Αυγής αναδεικνύει από μόνη της υπαρξιακά ερωτηματικά για τη χώρα που ζούμε.

Πως εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι ψήφισαν μία οργάνωση νεοναζί τραμπούκων και δολοφόνων; Πως είναι δυνατόν τα ΜΜΕ να είδαν τους νεοναζί δολοφόνους ως σκυλιά συνοδείας γιαγιάδων και ιδανικούς πρωταγωνιστές για μεσημεριανό κους κους; Πως είναι δυνατόν οι διασυνδέσεις τέτοιων ανθρώπων να έφταναν ως τα ανώτατα κλιμάκια της δημοκρατικής, συνταγματικής ή οτιδήποτε άλλο πολιτικής ελίτ (βλ. Τάκης Μπαλτάκος) και του κρατικού μηχανισμού;

Πως είναι δυνατόν να χρειάστηκαν περισσότερες από μία δολοφονίες για να υποχρεωθούν οι θεσμοί να παίξουν το ρόλο των θεσμών και να αντιμετωπίσουν τη νεοναζιστική οργάνωση ως νεοναζιστική οργάνωση και όχι ως ένα σχολείο όπου κάποια παιδιά παραείναι άτακτα; Πως είναι δυνατόν πολιτικοί ηγέτες να συνέχισαν να εργαλειοποιούν τη Χρυσή Αυγή δύο και βάλε χρόνια μετά τη δολοφονία που τη στιγμάτισε;

Πως είναι δυνατόν άνθρωποι με επιρροή στην πολιτική και στα ΜΜΕ να αποκηρύττουν τη μία μέρα τη Χρυσή Αυγή και τις ιδέες και από την άλλη να υποστηρίζουν τη δολοφονία προσφύγων και μεταναστών διά του πνιγμού ως λύση; Και πάει λέγοντας.

Είναι αντιληπτό ότι πολλά από αυτά τα ερωτήματα θα συνεχίσουν να μας απασχολούν ακόμη κι αν η απόφαση του δικαστηρίου την Τετάρτη 7/10 καταδικάσει την Χρυσή Αυγή ως αυτό που είναι: Μία επιμελέστατα συγκροτημένη ναζιστική οργάνωση, εγκληματική γιατί ο ναζισμός μόνο εγκληματικός μπορεί να είναι. Μία καταδίκη μπορεί να είναι ξεκίνημα για πολλά ελπιδοφόρα πράγματα και πάνω απ’ όλα να σημάνει ότι η συλλογική ζωή της χώρας δεν είναι υποχρεωτικό να πηγαίνει πάντα προς το χειρότερο, όπως συνηθίσαμε τα τελευταία χρόνια.

Ίσως να γίνει και η δειλή αρχή μιας αναζήτησης για αξίες αντίθετες στο πλήρως εργαλειοποιημένο και κανονικοποιημένο μίσος, χωρίς το οποίο ο φασισμός δε μπορεί να επιβιώσει. Μίσος που επιβιώνει μια χαρά όμως το 2020, ακόμη και χωρίς τη Χρυσή Αυγή στους δρόμους. Και μπορεί σε λίγα χρόνια να θρέψει μία νέα εκδοχή της, έστω χωρίς σβάστικες, Φυρερίσκο και τάγματα εφόδου.

Όλα τα επιχειρήματα του δικαστηρίου έχουν ειπωθεί, όλες οι απολογίες έχουν γίνει – έχουμε αναφερθεί στα ζητήματα που τέθηκαν κατά τη διάρκεια της δίκης και στις φοβερές μαρτυρίες που ακούστηκαν σε αυτή. Αμέτρητες συλλογικότητες, σωματεία, οργανώσεις, κόμματα, οι οικογένειες των θυμάτων και κάθε είδους κόσμος καλεί σε συγκέντρωση έξω από το Εφετείο την Τετάρτη 7 Οκτωβρίου μετά τις 9.30 το πρωί, όπως έχουν και κάνει σε τόσους δρόμους της Ελλάδας όλα αυτά τα χρόνια.

Οι ναζί είναι ένοχοι γιατί διέπραξαν τα εγκλήματα που τους υπαγόρευε μία κοσμοθεωρία που αιματοκύλισε τον κόσμο λιγότερα από 80 χρόνια. Κατά μία έννοια, ήταν συνεπείς στις αποκρουστικές ιδέες τους, παρότι τις αρνήθηκαν από τον Φύρερ μέχρι το τελευταίο τσιράκι του για να σώσουν το τομάρι τους.

Ήρθε η ώρα να δούμε αν είναι εξίσου συνεπείς στις ιδέες τους και όσοι υποτίθεται ότι αποστρέφονται το ναζισμό και όσα αυτός εκπροσωπεί.